Φιλοσοφία Προγράμματος

Το πρόγραμμα “Exercise Interventions in Children with Cancer-EXITCAN” στοχεύει στη βελτίωση τόσο της αποτελεσματικότητας της θεραπείας όσο και της ποιότητας ζωής των παιδιών με καρκίνο, με εργαλεία :

– ειδικές ασκήσεις για τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης και της συνολικής ευεξίας των παιδιών

– προγράμματα ευεξίας για παιδιά που έχουν επιβιώσει από καρκίνο ή που πάσχουν από καρκίνο, μέσω εναλλακτικών μεθόδων, τα προγράμματα αυτά περιλαμβάνουν τη συμμετοχή του στενού κοινωνικού περιβάλλοντος (π.χ. αδέλφια, αδελφές, φίλοι) για την ενίσχυση της κοινωνικοποίησής τους

– εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας (γιατροί, νοσηλευτικό προσωπικό, καθηγητές αθλητισμού) και εκπαίδευση των ατόμων που φροντίζουν αυτά τα παιδιά (γονείς, κηδεμόνες, εκπαιδευτικοί).

Ο παιδικός  καρκίνος σήμερα  ευθύνεται για το 18,5% των θανάτων αγοριών ηλικίας 10-14 ετών και για το 10,7% των θανάτων αγοριών ηλικίας 15-19 ετών, ενώ για τα κορίτσια ευθύνεται για το 21,7% των θανάτων κοριτσιών ηλικίας 10-14 ετών και για το 16,1% των θανάτων κοριτσιών ηλικίας 15-19 ετών. Περισσότερες από 35.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου εμφανίζονται κάθε χρόνο.

Η χημειοθεραπεία είναι μέρος της παιδιατρικής θεραπείας του καρκίνου. Η χημειοθεραπεία καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο μπορεί να επηρεάσει τη φυσιολογική ανάπτυξη και να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης λοίμωξης ή να καθυστερήσει τη σωματική ανάπτυξη. Μειωμένη σωματική δραστηριότητα έχει παρατηρηθεί κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπεία του καρκίνου λόγω της ίδιας της νόσου και λόγω των πρακτικών που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία. Οι συνέπειες αυτού είναι ο υποσιτισμός ή/και η παχυσαρκία, η μειωμένη καρδιοαναπνευστική λειτουργία και η μείωση της μυϊκής μάζας, η κόπωση και η αλλαγή λειτουργικότητας.

Τα προγράμματα επεμβατικής άσκησης εξακολουθούν να είναι σπάνια. Περίπου 46 προγράμματα σε 10 διαφορετικές χώρες έχουν υλοποιηθεί, κυρίως στην Ευρώπη. Στις περισσότερες περιπτώσεις, υπάρχει φόβος ενθάρρυνσης της άσκησης λόγω του αισθήματος του πόνου, της εξάντλησης και της αδυναμίας.

Σύμφωνα με την έρευνα του 2016 (Cohrane), σχετικά με την άσκηση και τον καρκίνο, αν και δεν ήταν πολύ σαφής, φάνηκε να έχει θετικές επιδράσεις στο σώμα, την ευελιξία, την καρδιοαναπνευστική λειτουργία, τη μυϊκή δύναμη και την ποιότητα ζωής.

Ενδεικτικά Προγράμματα Παρέμβασης

Επιζώντες παιδιατρικού καρκίνου που συμμετέχουν σε άσκηση για ανάκαμψη (PEER)

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας 2 – 17 ετών που έχουν διαγνωστεί με οποιοδήποτε τύπο ή στάδιο καρκίνου, για επιζώντες καρκίνου και τους αδελφούς και τις αδελφές τους. Πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2012 από μια ομάδα επιστημόνων και ο κύριος στόχος είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής και η ενθάρρυνση των παιδιών να γίνουν σωματικά δραστήρια.

Πρόγραμμα ευεξίας για Νέους (YTY)

Στόχος τους είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών αυξάνοντας τη σωματική τους ευεξία, αναπτύσσοντας την αυτοπεποίθησή τους, προλαμβάνοντας το μεταβολικό σύνδρομο και τη σαρκοπενία και προωθώντας τη διαχείριση του στρες, τη δημιουργικότητα και τη χαλάρωσή τους.

Το προτεινόμενο πρόγραμμα «Παρεμβάσεις Άσκησης σε Παιδιά με Καρκίνο-EXITCAN» στοχεύει στη βελτίωση -μακροπρόθεσμα- της υγείας και της ψυχολογικής τους κατάστασης. Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό στρατηγικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Παιδιατρικής Ογκολογίας (SIOP Europe) και του Childhood Cancer International – Europe (CCI – Europe) στόχος είναι η βελτίωση τόσο της αποτελεσματικότητας της θεραπείας όσο και της ποιότητας ζωής των ασθενών.

Το EXITCAN είναι ένα  καινοτόμο παρεμβατικό πρόγραμμα ,τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς τις δράσεις υλοποίησης. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στο ζήτημα της επίδρασης της σωματικής άσκησης στην καταπολέμηση του παιδικού καρκίνου.

Ένα από τα πιο ισχυρά όπλα καταπολέμησης του καρκίνου είναι η άσκηση. Ενώ τα οφέλη ενός τακτικού προγράμματος γυμναστικής περιλαμβάνουν τη διατήρηση των κιλών, τη βελτίωση της αρτηριακής πίεσης και της ψυχικής προοπτικής, η άσκηση μπορεί επίσης να σταματήσει την εμφάνιση ορισμένων ασθενειών. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η σωματική δραστηριότητα συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο ορισμένων καρκίνων, ιδιαίτερα του καρκίνου του μαστού και του παχέος εντέρου.

Το έργο αυτό στοχεύει να συμπεριλάβει διάφορους φορείς που εμπλέκονται στον αθλητισμό, τη διατροφή, την υγεία δίνοντας την ευκαιρία να έχουν μια πλήρη εικόνα της κατάστασης και να δώσουν βιώσιμες λύσεις επικεντρωμένες στην αντιμετώπιση του παιδικού καρκίνου. Επιπλέον, ενισχύει τη σημασία της άσκησης για τα παιδιά, μέσω καινοτόμου εκπαιδευτικού υλικού και εργαλείων πρόληψης εύκολα προσβάσιμων από tablet και κινητά.

Μια καινοτόμος πτυχή του EXITCAN είναι μια πλήρης ανάλυση αναγκών για τα πρόσφατα στοιχεία σχετικά με την επίδραση της σωματικής δραστηριότητας στη βελτίωση της φυσικής κατάστασης των παιδιών κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπεία του καρκίνου της παιδικής ηλικίας. Στη δημοσιευμένη βιβλιογραφία, πολύ λίγες παρεμβάσεις άσκησης που πραγματοποιήθηκαν σε πληθυσμούς επιζώντων παιδιατρικού καρκίνου ή παιδιατρικού καρκίνου έχουν τυχαιοποιηθεί κλινικές δοκιμές και, σε όλες τις μελέτες, τα συστατικά της αερόβιας προπόνησης, των ασκήσεων αντίστασης και ευελιξίας εφαρμόζονται με διαφορετική ένταση, χρόνο και διάρκεια. Η ανάλυση αναγκών θα συνδυάσει τη συλλογή δεδομένων της ομάδας-στόχου, τη συλλογή και επεξεργασία των υφιστάμενων δεδομένων και την αξιολόγηση των στάσεων απέναντι στην άσκηση, την ποιότητα ζωής και τη σωματική δραστηριότητα των παιδιών κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπεία του παιδικού καρκίνου.

Η διαφορετική οπτική γωνία του κάθε εταίρου θα βοηθήσει στην υλοποίηση του έργου για την ευαισθητοποίηση των εφήβων καθώς και των σχετικών ενδιαφερομένων σχετικά με τα οφέλη της άσκησης μέσω της υλοποίησης παρεμβατικών εργαστηρίων.

Θα αναπτυχθεί ένα τεχνικό εργαλείο για τη μέτρηση της ικανοποίησης των ομάδων-στόχων από το έργο. Παρέχοντας λεπτομερείς έρευνες, θα αξιολογήσουμε τις πρωτότυπες γνώσεις τους σχετικά με τη σημασία της άσκησης και της υγιεινής διατροφής για τους εφήβους και στη συνέχεια θα τους ζητήσουμε να αξιολογήσουν το ενδιαφέρον τους για τα εργαστήρια και το υλικό που υλοποιούνται. Τα αποτελέσματα του έργου από κάθε χώρα εταίρο θα είναι διαθέσιμα στη διαδικτυακή πλατφόρμα, όπως βίντεο και συνεντεύξεις, και θα είναι διαθέσιμα στις γλώσσες των εταίρων.

Καινοτομία

Το έργο αυτό έχει ως στόχο να συμπεριλάβει διαφορετικούς φορείς που εμπλέκονται στον αθλητισμό, τη διατροφή, την υγεία δίνοντας την ευκαιρία να έχουν μια πλήρη εικόνα της κατάστασης και να δώσουν βιώσιμες λύσεις με επίκεντρο την αντιμετώπιση του παιδικού καρκίνου. Επιπλέον, ενισχύει τη σημασία της άσκησης για τα παιδιά, μέσω καινοτόμου εκπαιδευτικού υλικού και εργαλείων πρόληψης που είναι εύκολα προσβάσιμα από ταμπλέτες και κινητά.

Συνεργασία

Συντονιστής:

P1-Πανεπιστημιακό Ερευνητικό Ινστιτούτο για τη Μελέτη Γενετικών & Κακοήθων Διαταραχών στην Παιδική Ηλικία (U.R.I) -Ελλάδα

P2-KOINSEP en drasei – Ελλάδα

P3-Fundación Red Deporte y Cooperación (RDC) -Ισπανία

P4-WYŻSZA SZKOŁA BIZNESU I NAUK O ZDROWIU (WSBINOZ) – Πολωνία

P5-Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου (EUC) – Κύπρος

P6-Σουηδική Αθλητική Συνομοσπονδία, Västerbotten (VIF/SSCV) – Σουηδία

Αποτελέσματα

• Ανάλυση αναγκών
• Δημιουργία ηλεκτρονικών εργαλείων για την άσκηση